• O proxecto Epicovigal empregará a análise xenómica para entender a evolución e circulación do coronavirus na comunidade
24
Jul
2020
Mapa e árbore filoxenética proporcionado por NextSpain.

Entender a evolución e circulación do SARS- CoV-2 en Galicia a través da análise xenómica de 1000 mostras de pacientes contaxiados co obxectivo último de contribuír á toma de decisións no campo da saúde pública na loita contra este virus. Este é o reto do proxecto Epicovigal, liderado polo catedrático da Universidade de Vigo David Pousada e no que participarán equipos de investigación das universidades, dos institutos de investigación sanitaria e dos hospitais de referencia de Galicia.

“A nosa intención é tentar poñer o noso granito de area, axudar desde a ciencia facendo o que sabemos facer”, explica Pousada, recalcando a importancia tanto do compromiso como do rigor científico no momento actual. A grandes liñas, resume, Epicovigal consistirá en obter dos hospitais galegos mostras do virus, concretamente do seu material xenético, o ARN, e secuenciarlo para obter o seu xenoma completo. A partir desa secuencia, engade, realizaranse unha serie de análises informáticas, matemáticos e evolutivos que permitirán identificar que variantes do virus hai en Galicia e tentar estimar parámetros epidemiolóxicos, como a taxa de contaxio, as migracións do virus ou as orixes.

“O reto principal será obter as mostras idóneas, nas condicións idóneas e coa información idónea para que as podamos secuenciar e obter o xenoma con fiabilidade. A partir de aí o noso traballo é máis fácil, xa que aplicaremos técnicas que xa coñecemos. O máis difícil é coordinar os esforzos dos once equipos participantes e a loxística das mostras”, indica o investigador do CINBIO, Centro de Investigacións Biomédicas cofinanciado con fondos Feder da UE. Neste sentido, Pousada recalca que “non queremos xerar expectativas que non son”, e fai fincapé en que este proxecto “non ten como obxectivo estudar a patoloxía do virus senón estudar como e cando se move en Galicia”.

Tal e como explican os promotores da iniciativa, “a vixilancia xeneralizada para a transmisión comunitaria do SARS- CoV-2 é unha necesidade crítica, mesmo despois de que a pandemia actual controlouse”. O amplo espectro de gravidade da enfermidade, engaden, “dificulta a vixilancia tradicional, de maneira que a epidemiología xenómica pode proporcionar información procesable e complementaria para informar a toma de decisións en saúde pública, en particular de maneira asimétrica en distintas áreas sanitarias”.

Liñas de traballo

 

Os obxectivos que se propón o proxecto son varios e centrados en Galicia. Entre eles están realizar unha mostraxe xenética pormenorizada do SARS- CoV-2 na comunidade autónoma; identificar as súas liñaxes predominantes, orixes e roteiros de transmisión; inferir a súa dinámica poboacional; detectar posibles agrupacións industriais de transmisión dentro e entre diferentes áreas xeográficas e analizar a variación xenómica deste coronavirus dentro de pacientes.

 

A iniciativa tamén quere poñer a punto e comparar a eficiencia de distintas plataformas para a secuenciación xenómica deste virus en hospitais galegos. Os resultados da proposta, explican os seus promotores, “permitirán entender mellor a circulación do SARS- CoV-2 en tempo e espazo en Galicia”. Así, detallan, grazas a unha mostraxe intensiva (1.000 xenomas), coa análise filodinámico poderase estimar con maior fiabilidade o número mínimo de introducións que ocorreron, os patróns de transmisión e se as cadeas de infección transmitidas localmente foron limitadas en tamaño e duración. “Isto permitirá, por exemplo, saber se a detección e as intervencións implementadas nas áreas de estudo foron efectivas para interromper a transmisión do virus”, apunta o coordinador da iniciativa.

O proxecto tamén aspira a xerar unha rede de contactos “entre investigadores e clínicos, universidades e hospitais”, así como poñer en marcha unha plataforma de secuenciación e análise xenómica que permita unha monitoraxe detallada en tempo real de novos brotes do virus en Galicia, para obter información útil para a toma de decisións locais en cada momento. Esta plataforma, sinalan, integrarase e compartirá a súa información con outras plataformas e estruturas similares de ámbito estatal e internacional coas que os promotores do proxecto xa colaboran, en especial coa plataforma NextSpain.

Participantes no proxecto

Epicovigal: epidemiología xenómica e monitoraxe en tempo real do SARS- CoV-2 en Galicia. Este é o nome completo dunha iniciativa que conseguiu 170.000 euros de financiamento do Fondo Supera Covid-19, froito da colaboración do Banco Santander, as universidades españolas, a CRUE e o Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC).

Epicovigal contará coa participación de, ademais do Grupo de Filoxenómica do CINBIO-Universidade de Vigo que dirixe Pousada, do Grupo de Xenomas e Enfermidade, da Universidade de Santiago de Compostela, e do Laboratorio de Bases de Datos, da Universidade da Coruña. Tamén participarán os servizos de Microbioloxía dos sete centros hospitalarios de referencia do Servizo Galego de Saúde, os tres institutos de investigación sanitaria de Galicia e o Centro de Supercomputación de Galicia ( Cesga).

Compartir